වෙනස ඔබ ම වන්න.... (Be the Change)
"වෙනස" බොහෝ දෙනා ගේ මුවග නිතර රැව් දෙන වචනයකි. "ක්‍රමය" වෙනස් විය යුතු යැයි ඇතැමෙක් තර්ක කරති. "වෙනස" සැප දැයි අසන්නෝ ද බොහෝ ය. "වෙනස්" දෙයක් කරන්නට තනන යෞවනයෝ ද විටින් විට හමු වෙති. ඒ සියල්ලෝම වෙනස අපේක්ෂා කරන්නේ අන් අයගෙනි. නැතහොත් අන් දෙයකිනි. සෑම වෙනසක් අවසානයේ ම "වෙනස සැපද" යැයි අසන්නට වන්නේ ඒ නිසා ය.
ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ අග්නිදිග ආසියානු කාර්යාලය, "වෙනස" ගැන අප සිතන ආකාරය "වෙනස්" කරන්නට පසුගිය දා අපට යෝජනා කළේ ය. ඒ Be the Change වැඩසටහන හරහා සැප්තැම්බර් 6,7 සහ 8 යන දින වල කොළඹ දී වැඩසටහන් ගණනාවක් ඔස්සේ නිරෝගී සහ ක්‍රියාශීලී ජීවන රටාවක් කරා "වෙනස්" වන ලෙස ජනතාවට ආරාධනා කරමිනි.
අග්නි දිග ආසියානු රටවල ජීවත් වන සෑම යෞවනයන් පස් දෙනෙකුගෙන් ම හතර දෙනෙක් කායිකව ක්‍රියාශීලී නොමැති බව සොයාගෙන තිබේ. මේ හේතුවෙන් බෝ නොවන රෝග වලින් පෙළෙන පුද්ගලයන්ගේ සංඛ්‍යාව ඉතා විශාල වශයෙන් ඉහළ ගොස් ඇත. මේ තත්ත්වය තවදුරටත් වැඩි වීම බරපතල සෞඛ්‍ය ගැටලුවකි. එබැවින් සේවා ස්ථාන, පාසල් යන ස්ථාන වල වැඩ ඵලදායීතාව නැංවීම, සෞඛ්‍ය ප්‍රවර්ධනය සහ කාර්යමණ්ඩල සාමාජිකයන් ගේ යහපැවැත්ම නැංවීම සඳහා බෝ නොවන රෝග වැලැක්වීමේ ක්‍රියාකාරකම් සංවිධානය කිරීම "Be the Change - වෙනස ඔබ ම වන්න" වැඩසටහන මගින් අපේක්ෂා කරයි.
ඒ යටතේ වෙනස බවට පත් වන පුද්ගලයා අංග 6 ක් පිළිබඳ අවධානයෙන් සිටිය යුතුය.
01. ඔබේ ආහාර ගැන සැලකිළිමත් වන්න. (Watch your plate)
මෙහි දී සෞඛ්‍යයට අහිතකර ආහාර ගැනීම අධෛර්යමත් කිරීම සහ අඩු කැලරි පරිභෝජනය දිරිමත් කිරීම අපේක්ෂා කරයි.
ආයතන වල හරිත ආහාර - අලුත් එළවලු සහ පලතුරු - මිල දී ගැනීමට අවශ්‍ය පහසුකම් සැළසීම සහ රස කළ බීම වර්ග වෙනුවට පිරිසිදු ජලය පරිභෝජනයට හුරු කිරීම වැනි ක්‍රියාමාර්ග ගැනීම අපේක්ෂාවයි.
02. ඔබේ බර සහ ඉනේ ප්‍රමාණය ගැන සැළකිලිමත් වන්න. (Watch your weight and waist)
නිරන්තරයෙන් පුද්ගලයින් තම බර සහ ඉනේ ප්‍රමාණය පිළිබඳ සැළකිලිමත් වීම මෙමගින් අපේක්ෂා කෙරේ.
ආයතන වල බර කිරීමේ බිම් තරාදි සහ වට ප්‍රමාණය මැනීම සඳහා ටේප් පටි පුද්ගලයන් ගැවසෙන ස්ථාන වල තැබීම මගින් ඒ සඳහා පහසුකම් සැපයීම බලාපොරොත්තු වේ.
03. ඔබේ පියවර ගැන සැළකිලිමත් වන්න. (Watch your steps)
හැකි සෑම අවස්ථාවකදී ම සෝපාන වෙනුවට පඩි පෙළ භාවිතා කිරීම, කායවර්ධන මධ්‍යස්ථාන සහ ටෙනිස් පිටිය වැනි ස්ථාන වැඩි වැඩියෙන් භාවිතා කිරීම, තම ක්‍රියාශීලී මට්ටම පිළිබඳ මාසිකව ස්වයං ඇගයීමක නිරත වීම වැනි දේ මෙමගින් අපේක්ෂා කරයි.
04. ඔබේ ආතති මට්ටම ගැන සැළකිලිමත් වන්න. (Watch your stress level)
තමන් ගේ ආතති මට්ටම පිළිබඳ නිරන්තර අවධානයෙන් සිටීම මෙමගින් අපේක්ෂා කරයි. යෝගා සහ වෙනත් ආතති කළමණාකරන ක්‍රම භාවිතා කිරීම මගින් ආතති මට්ටම අවමයක පවත්වා ගැනීමට කාර්යමණ්ඩල හුරු කිරීම මෙහි අරමුණයි.
05. ඔබේ වෙනස ගැන සැළකිලිමත් වන්න. (Watch your change)
සෑම මාස 6 කට ම වරක් රුධිරගත සීනි මට්ටම, රුධිර කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම සහ රුධිර පීඩනය මැන ගැනීම මගින් බෝ නොවන රෝග වල අවදානමක් තිබේ දැයි දැනගැනීම මෙමගින් අපේක්ෂා කරයි.
06. ඔබේ දුම්කොළ සහ මධ්‍යසාර භාවිතය ගැන සැළකිලිමත් වන්න. (Watch your tobacco and alcohol consumption)
සියලු සෞඛ්‍ය ආයතන දුම්බීමෙන් නිදහස් කළාප බවට පත් කර ඇත. ඔබේ ආයතන පරිශ්‍රයත් දුම්බීමෙන් නිදහස් පරිශ්‍රයක් කරගන්න. මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය අවම කිරීම සඳහා සහය ලබාගන්න.
මේ අංග 6 පිළිබඳ නිරතුරුව අවධානයෙන් සිටීමත්, මේ අංග සක්‍රිය ව ක්‍රියාත්මක කිරීමත් මගින් "වෙනස" අත් විඳින්නැයි ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය මෙරට ජනතාවට ආරාධනා කරයි. විශේෂයෙන්ම සෞඛ්‍යවත් නිරෝගී සහ ක්‍රියාශීලී ජීවිතයක් අපේක්ෂා කරන්නේ නම් "වෙනස ඔබ ම වන්න - Be the change". එවිට වෙනස අත්විඳිය හැකි වනු ඇත.
මේ පිළිබඳ වැඩිදුර විස්තර thamarangsit@who.int ඔස්සේ ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ අග්නිදිග ආසියානු කාර්යාලයේ බෝ නොවන රෝග සහ පාරිසරිස සෞඛ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුව ඇමතීමෙන් ලබා ගත හැකිය.
ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ අග්නිදිග ආසියානු කාර්යාලය, "වෙනස" ගැන අප සිතන ආකාරය "වෙනස්" කරන්නට පසුගිය දා අපට යෝජනා කළේ ය. ඒ Be the Change වැඩසටහන හරහා සැප්තැම්බර් 6,7 සහ 8 යන දින වල කොළඹ දී වැඩසටහන් ගණනාවක් ඔස්සේ නිරෝගී සහ ක්‍රියාශීලී ජීවන රටාවක් කරා "වෙනස්" වන ලෙස ජනතාවට ආරාධනා කරමිනි.
අග්නි දිග ආසියානු රටවල ජීවත් වන සෑම යෞවනයන් පස් දෙනෙකුගෙන් ම හතර දෙනෙක් කායිකව ක්‍රියාශීලී නොමැති බව සොයාගෙන තිබේ. මේ හේතුවෙන් බෝ නොවන රෝග වලින් පෙළෙන පුද්ගලයන්ගේ සංඛ්‍යාව ඉතා විශාල වශයෙන් ඉහළ ගොස් ඇත. මේ තත්ත්වය තවදුරටත් වැඩි වීම බරපතල සෞඛ්‍ය ගැටලුවකි. එබැවින් සේවා ස්ථාන, පාසල් යන ස්ථාන වල වැඩ ඵලදායීතාව නැංවීම, සෞඛ්‍ය ප්‍රවර්ධනය සහ කාර්යමණ්ඩල සාමාජිකයන් ගේ යහපැවැත්ම නැංවීම සඳහා බෝ නොවන රෝග වැලැක්වීමේ ක්‍රියාකාරකම් සංවිධානය කිරීම "Be the Change - වෙනස ඔබ ම වන්න" වැඩසටහන මගින් අපේක්ෂා කරයි.
ඒ යටතේ වෙනස බවට පත් වන පුද්ගලයා අංග 6 ක් පිළිබඳ අවධානයෙන් සිටිය යුතුය.
01. ඔබේ ආහාර ගැන සැලකිළිමත් වන්න. (Watch your plate)
මෙහි දී සෞඛ්‍යයට අහිතකර ආහාර ගැනීම අධෛර්යමත් කිරීම සහ අඩු කැලරි පරිභෝජනය දිරිමත් කිරීම අපේක්ෂා කරයි.
ආයතන වල හරිත ආහාර - අලුත් එළවලු සහ පලතුරු - මිල දී ගැනීමට අවශ්‍ය පහසුකම් සැළසීම සහ රස කළ බීම වර්ග වෙනුවට පිරිසිදු ජලය පරිභෝජනයට හුරු කිරීම වැනි ක්‍රියාමාර්ග ගැනීම අපේක්ෂාවයි.
02. ඔබේ බර සහ ඉනේ ප්‍රමාණය ගැන සැළකිලිමත් වන්න. (Watch your weight and waist)
නිරන්තරයෙන් පුද්ගලයින් තම බර සහ ඉනේ ප්‍රමාණය පිළිබඳ සැළකිලිමත් වීම මෙමගින් අපේක්ෂා කෙරේ.
ආයතන වල බර කිරීමේ බිම් තරාදි සහ වට ප්‍රමාණය මැනීම සඳහා ටේප් පටි පුද්ගලයන් ගැවසෙන ස්ථාන වල තැබීම මගින් ඒ සඳහා පහසුකම් සැපයීම බලාපොරොත්තු වේ.
03. ඔබේ පියවර ගැන සැළකිලිමත් වන්න. (Watch your steps)
හැකි සෑම අවස්ථාවකදී ම සෝපාන වෙනුවට පඩි පෙළ භාවිතා කිරීම, කායවර්ධන මධ්‍යස්ථාන සහ ටෙනිස් පිටිය වැනි ස්ථාන වැඩි වැඩියෙන් භාවිතා කිරීම, තම ක්‍රියාශීලී මට්ටම පිළිබඳ මාසිකව ස්වයං ඇගයීමක නිරත වීම වැනි දේ මෙමගින් අපේක්ෂා කරයි.
04. ඔබේ ආතති මට්ටම ගැන සැළකිලිමත් වන්න. (Watch your stress level)
තමන් ගේ ආතති මට්ටම පිළිබඳ නිරන්තර අවධානයෙන් සිටීම මෙමගින් අපේක්ෂා කරයි. යෝගා සහ වෙනත් ආතති කළමණාකරන ක්‍රම භාවිතා කිරීම මගින් ආතති මට්ටම අවමයක පවත්වා ගැනීමට කාර්යමණ්ඩල හුරු කිරීම මෙහි අරමුණයි.
05. ඔබේ වෙනස ගැන සැළකිලිමත් වන්න. (Watch your change)
සෑම මාස 6 කට ම වරක් රුධිරගත සීනි මට්ටම, රුධිර කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම සහ රුධිර පීඩනය මැන ගැනීම මගින් බෝ නොවන රෝග වල අවදානමක් තිබේ දැයි දැනගැනීම මෙමගින් අපේක්ෂා කරයි.
06. ඔබේ දුම්කොළ සහ මධ්‍යසාර භාවිතය ගැන සැළකිලිමත් වන්න. (Watch your tobacco and alcohol consumption)
සියලු සෞඛ්‍ය ආයතන දුම්බීමෙන් නිදහස් කළාප බවට පත් කර ඇත. ඔබේ ආයතන පරිශ්‍රයත් දුම්බීමෙන් නිදහස් පරිශ්‍රයක් කරගන්න. මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය අවම කිරීම සඳහා සහය ලබාගන්න.
මේ අංග 6 පිළිබඳ නිරතුරුව අවධානයෙන් සිටීමත්, මේ අංග සක්‍රිය ව ක්‍රියාත්මක කිරීමත් මගින් "වෙනස" අත් විඳින්නැයි ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය මෙරට ජනතාවට ආරාධනා කරයි. විශේෂයෙන්ම සෞඛ්‍යවත් නිරෝගී සහ ක්‍රියාශීලී ජීවිතයක් අපේක්ෂා කරන්නේ නම් "වෙනස ඔබ ම වන්න - Be the change". එවිට වෙනස අත්විඳිය හැකි වනු ඇත.
මේ පිළිබඳ වැඩිදුර විස්තර thamarangsit@who.int ඔස්සේ ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ අග්නිදිග ආසියානු කාර්යාලයේ බෝ නොවන රෝග සහ පාරිසරිස සෞඛ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුව ඇමතීමෙන් ලබා ගත හැකිය.
